Wat willen we komend jaar bereiken?

Wat willen we komend jaar bereiken?

Ambitie :
We zijn een aantrekkelijke stad met een bereikbaar en hoogwaardig cultureel aanbod en hebben een cultureel klimaat gericht op vernieuwing en innovatie

Doel: We maken kunst en cultuur toegankelijk voor en door iedereen
Activiteiten

• Cultuur en andere domeinen

We verbinden cultuur met andere domeinen. Kunst en cultuur zijn bouwstenen voor een stevige sociale basis. Deze basis wordt al gelegd op jonge leeftijd. Daarom faciliteren we als gemeente de kennismaking met cultuur dichtbij onze jeugd, bijvoorbeeld via scholen, bibliotheken en cultuuraanbieders. Maar ook op latere leeftijd blijft cultuur van belang. We streven naar een brede cultuurdeelname, waarbij we ruimte willen geven aan een divers aanbod.

• Lindenberg Cultuurhuis

Naast het brede aanbod aan creatieve cursussen werkt Lindenberg Cultuurhuis steeds meer samen met partners in de wijken. Bijvoorbeeld via ‘Cultuur op recept’, een initiatief van Lindenberg Cultuurhuis en Bibliotheek Gelderland Zuid in samenwerking met Sterker sociaal werk en Bindkracht10. Cultuur op Recept gaat uit van de gedachte dat culturele activiteiten een bijdrage kunnen leveren aan de fysieke en mentale gezondheid. Een ander voorbeeld is ‘On the Block’, Urban Arts lessen aan jongeren. In de ‘Blue Zone’ worden culturele activiteiten aangeboden in het ziekenhuis.

• Bibliotheek

Naast de huidige bibliotheekvoorzieningen stimuleren we de taalontwikkeling bij onze jeugd, onder andere door de Bibliotheek op School voort te zetten en waar mogelijk uit te breiden op Nijmeegse scholen. Ook voor volwassenen blijven we inzetten op het ontwikkelen van basisvaardigheden, voor inwoners die een taalachterstand hebben en/of digitale vaardigheden missen. Bovendien kunnen al onze inwoners terecht bij de Informatiepunten Digitale Overheid (IDO’s) in de bibliotheekvestigingen en het Wijkatelier Lindenholt voor digitale ondersteuning.

• Gemeentelijke visie op de bibliotheek

Vanaf 2025 krijgen gemeenten (en provincies) een wettelijke taak, de zorgplicht genoemd, die bedoeld is om de bibliotheekvoorziening voor iedereen in stand te houden. Dit betekent een wetswijziging van de huidige Bibliotheekwet die vanaf 2026 zal ingaan. In voorbereiding op deze wetswijziging gaan we het komende jaar aan de slag met het opstellen van een gemeentelijke visie op de bibliotheek in onze stad.

• Brede scholen

Met de brede scholen willen we de ontwikkeling van kinderen bevorderen die dit in mindere mate van huis uit mee krijgen. Onderdeel van deze brede ontwikkeling is onder andere cultuureducatie en talentontwikkeling. Naast binnen schoolse cultuureducatie wordt buiten schoolse cultuureducatie ingezet op het bereiken van alle kinderen in de wijk. Dit gebeurt samen met andere partners in de wijk zoals Bindkracht10.

• Regeling Urban sport en cultuur

Samen met het programma Sport faciliteren en stimuleren we de ontwikkeling van en toenemende behoefte aan urban sport en cultuur. Dit doen we met de regeling Urban sport en cultuur. De regeling zetten we  naar aanleiding van de evaluatie in 2024 in 2025 voort.

• Amateurregeling

In 2025 voeren we onze amateurregeling weer uit. We ondersteunen Nijmeegse amateurkunstverenigingen met subsidie, zodat zij de kosten voor hun leden laag kunnen houden, jaarlijks uitvoeringen kunnen realiseren en werken met een professioneel artistiek leider.

Doel: We vergroten de aantrekkingskracht van Nijmegen
Activiteiten

• We versterken het culturele aanbod door meer te investeren  

Bij de cultuurvisie Groei. hebben we een subsidiehuis opgesteld dat uitgaat van groei van de activiteiten en van de kwaliteit van het aanbod in de stad. Eén van de knelpunten was dat de subsidiebedragen niet toereikend waren voor een stad met de grootte en de ambities van Nijmegen. Door meer te investeren brengen we het culturele aanbod in Nijmegen op een niveau passend bij een stad van deze schaalgrootte. Daarnaast willen we ook in de toekomst de subsidiebedragen op peil houden. Dat betekent dat de subsidiebedragen meegroeien met een stad die verder groeit. Door meer te investeren zorgen we er voor dat professionalisering en groei voor grote en kleine instellingen mogelijk worden. Daarnaast zetten we extra middelen in voor de uitvoering van de code Fair Practice. Zo verwachten we van de partijen die subsidie van ons ontvangen dat ze zich aan de code houden, dat er sprake is van een eerlijke betaling aan makers (fair pay) en een veilige werkomgeving.

In 2025 gaat de nieuwe periode voor de meerjarige subsidie Meerjarige Culturele Programma’s van start. Met deze regeling zorgen we ervoor dat er een veelzijdig kwalitatief cultureel aanbod voor de hele stad is. Ook start de nieuwe vier jaren subsidieperiode voor onze culturele basisinfrastructuur in 2025.  De Stadsschouwburg en de Vereeniging, Lindenberg Cultuurhuis, Filmhuis Lux, Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid, Poppodium Doornroosje en Valkhof Museum dragen met hun activiteiten bij aan de ambities uit onze cultuurvisie Groei. Onze adviescommissie Groei. toetst de aanvragen en brengt een advies aan ons uit over het wel of niet verlenen van een meerjarige subsidie.

• Kunst in de openbare ruimte

Voor de periode 2025-2026 stellen we een nieuw uitvoeringsprogramma kunst in de openbare ruimte vast. Gefinancierd vanuit de reserve beeldende kunst gaan we aan de slag met minimaal 2 nieuwe kunstopdrachten, waarbij we prioriteit geven aan hoogwaardig, spraakmakend aanbod wat passend is bij Nijmegen. Daarnaast ronden we een aantal al lopende kunstprojecten af, zoals het Regenboogkunstwerk..   

• We versterken de nachtcultuur met de stad

De nachtvisie is in 2024 gereed. De visie is ontwikkeld met de partners in de stad. De visie versterkt de lokale economie, het culturele klimaat en de aantrekkelijkheid van Nijmegen. Een aantrekkelijke, veilige en toegankelijke nachtcultuur draagt bij aan een positief imago van de stad. Naast de economische waarde, kijken we ook naar de sociale en culturele waarde van de nacht. In 2025 werken we op basis van de nachtvisie samen met de stad aan de versterking van de Nijmeegse nachtcultuur. Eén van onze partners is de stichting Nachtburgemeester Nijmegen die wij ondersteunen voor het jaar 2025.

• Haalbaarheid Europese Culturele hoofdstad van Europa

In 2033 zijn Nederland en Italië aan de beurt om een stad voor te dragen voor de titel “Culturele hoofdstad van Europa”. Ongeveer 6 jaar voorafgaand aan het titeljaar (2027) zal het rijk de formele oproep doen aan steden om zich te kandideren. We gebruikten 2024 om te onderzoeken of kandidaatstelling voor Culturele Hoofdstad haalbaar is voor Nijmegen. Wat is daarvoor nodig en welke kansen en belemmeringen zijn aanwezig in de stad en regio? We gaan het draagvlak in de regio en bij de belangrijkste stakeholders onderzoeken. In 2025 maken we een keuze over het vervolg.

• We investeren in huisvesting van culturele organisaties

In 2025 gaan we met verschillende culturele locaties aan de slag:

• Stadsschouwburg Nijmegen

De voorbereidingen voor de verbouwing van de Stadsschouwburg zijn in volle gang. De planning is om eind 2025 te starten met de daadwerkelijke verbouwing. Architectenbureau Diederendirrix gaat met de verbouwing aan de slag op  basis van een goedgekeurd programma van eisen. Een en ander gebaseerd op het Masterplan Plek in de Stad.

• Lindenberg

De hoofdvestiging van de Lindenberg is 50 jaar oud en moet gemoderniseerd worden. Dit kan door (elders) nieuwbouw te plegen of grootschalig te renoveren. Samen met de Lindenberg brengen we de opgave in beeld en werken voor de diverse mogelijkheden scenario’s uit. We treffen de nodige voorbereidingen voor de besluitvorming, die naar verwachting in de volgende bestuursperiode zal volgen.

• Bibliotheek

We werken aan volwaardige nevenvestigingen van de bibliotheek in Noord en Dukenburg om zo tot een optimale dekking in de stad te komen. Voor Noord (Hof van Holland) verwachten we halverwege 2025 de ontwerpfase af te ronden en te starten met de bouw. Ook de Lindenberg en jongerenontmoeting krijgen hier een plek. Voor Dukenburg werken we aansluitend op de plannen voor het winkelcentrum de ontwerpopgave voor deze bibliotheekvestiging uit.

• Valkhof Museum

In 2025 verwachten we de verbouwing af te ronden. Daarna start onder leiding van het museum de herinrichting van het gebouw. In de kelder zal een nieuwe tentoonstelling van prehistorie tot heden worden ingericht, met aandacht voor interactie met het publiek. Ook zal er veel tijd gaan zitten in het terugverhuizen van de collectie die uit 30.000 objecten bestaat. Het Kelfkensbos wordt opnieuw ingericht en vormt een aansluitend geheel met het museum. De opening van het museum verwachten we in 2026.

Doel: We geven ruimte aan innovatie en creativiteit
Activiteiten

• We ondersteunen het maakklimaat in Nijmegen

Makers zijn de stuwende kracht achter cultureel Nijmegen. Met hun activiteiten dragen ze bij aan een creatief, ondernemend en sociaal klimaat in Nijmegen. We ondersteunen en faciliteren makers.

• Versterking (jeugd)podiumkunsten in Nijmegen en Gelderland

In 2024 zijn we gestart met een pilot versterking aanbod van jeugdpodiumkunsten in deze regio. Deze pilot wordt met ondersteuning van het hele jeugdpodiumkunstennetwerk uit Gelderland uitgevoerd door Theater aan de Rijn, Stadsschouwburg Nijmegen en de Nijmeegse theaterorganisatie De Horde. In 2025 zetten we de lijn van talentontwikkeling voort omdat we het van belang vinden dat onze jeugd toegang heeft tot een kwalitatief aanbod van podiumkunsten. Daarnaast stimuleren we het klimaat voor makers in de jeugdpodiumkunsten in Nijmegen en de regio.

• We vernieuwen ons atelierbeleid en maken een broedplaatsenbeleid

Vanaf 2025 start de uitvoering van ons nieuwe broedplaatsenbeleid. We zetten in op meer passende ruimte voor actieve kunstenaars, we stimuleren culturele broedplaatsen en we nemen vaker broedplaatsen op als een vast element in gebiedsontwikkelingen. Atelierbeheerder SLAK blijft onze preferente partner bij de uitvoering van ons atelier- en broedplaatsenbeleid, maar we bieden ook meer ruimte aan eigen initiatief.

• Cultuur Academy & Cultuurscout

We subsidiëren de Cultuur Academy als ondersteuning van het culturele netwerk. Deze organisatie is er voor de cultuurprofessional in Arnhem en Nijmegen en staat voor het collectief versterken van de sector: leren en ontwikkelen als vanzelfsprekend onderdeel van het werk. Onderdeel van onze subsidie aan de Cultuur Academy is de uitvoering van de Cultuurscout, een regeling om jonge talentvolle makers te ondersteunen.

• Eenjarige Culturele Subsidies

In 2025 voeren we de regeling Eenjarige Culturele Subsidies uit. Met deze regeling stimuleren we aanvragers om de verbindingen te zoeken tussen cultuur en andere domeinen. Innovatie is daarbij belangrijk.  Het verbinden van cultuur met andere domeinen, zoals zorg, sport, economie en onderwijs heeft een impuls nodig. Deze verbinding gaat niet vanzelf; vanuit cultuur blijft het nodig om hier actief op in te zetten. Onze adviescommissie Groei. beoordeelt de aanvragen.  

• Toepassing Code Fair Practice

We verhogen de plafondbedragen in onze regelingen zodat aanvragers rekening kunnen houden met  de code Fair Practice. Onze adviescommissie Groei. Beoordeelt aanvragen op dit onderwerp.

Ambitie :
We zijn de oudste stad van Nederland, met een rijke historie en eigen karakter. We benutten dit unieke erfgoed om de aantrekkelijkheid van onze stad voor (nieuwe) bewoners, bedrijven en bezoekers te vergroten en hen nog sterker te verbinden aan de stad

Doel: We zorgen voor bescherming en instandhouding van ons erfgoed
Activiteiten

• We zorgen voor betere instandhouding en bescherming van ons erfgoed

• Op basis van de Erfgoedstrategie 2020 zijn we begonnen met de inhaalslag voor het aanwijzen van monumenten. In 2025 gaan we met deze lijst verder maar maken we ook een begin met de inventarisatie van Post 65 erfgoed en een betere bescherming van het wederopbouwcentrum.
• We adviseren en begeleiden monumenteneigenaren bij het verduurzamen van hun monument en bij herbestemmingen, restauraties en verbouwingen.
• We verlenen subsidies voor het op een goede manier verduurzamen van monumenten op basis van de subsidieregeling Duurzame Instandhouding Monumenten.
• We zorgen voor actueel uitvoerend beleid voor een goede bescherming en instandhouding van onze monumenten.

• We werken oud archeologisch onderzoek uit en versterken het archeologiebeleid

• Vanaf 2023 werken we oud ongepubliceerd archeologisch onderzoek uit en brengen we de resultaten nauwkeurig in kaart zodat we beter kunnen anticiperen op nieuwbouwplannen en infrastructurele projecten. Dit zetten we voort in 2025. We maken de uitkomsten van de onderzoeken digitaal beschikbaar, onder meer voor verder wetenschappelijk onderzoek en presenteren deze aan het publiek.
• In 2025 wordt een volgende stap gezet. Dan wordt een begin gemaakt met het opstellen van een archeologische verwachtingskaart waarop alle historische, archeologische en bodemkundige informatie zichtbaar is verwerkt teneinde het archeologiebeleid te versterken en Nijmegenaren op de hoogte te stellen van de waardevolle gebieden binnen de gemeente.
• Tevens zal in 2024 en 2025 een Handboek Archeologie worden verwezenlijkt waarin richtlijnen en randvoorwaarden staan waar archeologisch onderzoek binnen de gemeente Nijmegen aan moet voldoen en welke eisen er gelden voor archeologievriendelijk bouwen.

Doel: We maken het verleden zichtbaar en beleefbaar
Activiteiten

• We bereiken een nieuw publiek met aansprekende erfgoedverhalen

• We versterken de samenwerking tussen cultuurhistorische organisaties, werken aan een samenhangend programma en vinden nieuwe manieren om de verhalen van de stad te vertellen.
• We jagen met behulp van het aanjaagfonds en projectsubsidies aansprekende grote projecten aan, zoals het Gebroeders van Lymborchjaar.
• We evalueren de subisidieregeling Verleden Beleefd 2024 en scherpen aan waar nodig.
• We versterken de verhalen van de stad met nieuwe historische bakens, kunstwerken en evenementen.
• We blijven werken aan een stevige samenwerkingsstructuur binnen het erfgoedveld en met de stad, bijvoorbeeld met het aanjagen van het educatienetwerk.
• We zetten volop in op de herdenking van de bevrijding met het regionale project 80 jaar vrijheid.

• We benutten beschikbare publieksruimtes efficiënt

• Bij de cultuurhistorische partners waar het Regionaal Archief Nijmegen (RAN) mee samenwerkt is er extra aandacht voor samenwerking met de locatie Mariënburg van de Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid. In samenwerking met de buren (bibliotheek, Huis van de Nijmeegse Geschiedenis) richten we de nieuwe publieksruimte bij het RAN in voor presentatie en educatie van onze collecties.
• We onderzoeken of we nog breder kunnen samenwerken met andere cultuurhistorische partners, zoals bijvoorbeeld het Valkhofmuseum, om het verhaal van Nijmegen te vertellen. In 2025 blijven we kijken hoe we onze publieksruimtes kunnen inzetten om verhalen die verteld moeten worden, te kunnen faciliteren en die te kunnen combineren met onze historische bronnen.

• We versterken ons (toeristisch) profiel met de Romeinse Limes als Unesco Werelderfgoed  

In 2024 is het Masterplan Romeins Verleden vastgesteld. In het Masterplan wordt in een Samenwerkingsovereenkomst (SOK) samen met de partners Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen en de Provincie Gelderland, vanaf 2025 uitvoering gegeven aan het benutten van het historisch en toeristisch-recreatief potentieel van het Werelderfgoed in en om Nijmegen. Daartoe worden in 2025 nieuwe routes ontwikkeld en bestaande routes verrijkt, is een educatietraject opgestart, worden in ruimtelijke plannen ontwerpen afgestemd op het Romeinse verhaal. Daarnaast is in 2024 voorgesorteerd op de regionale samenwerking die vanaf 2025 gecontinueerd wordt door een programmateam. In Nijmegen is in 2024 een start gemaakt met een ontwerp voor de herinrichting van het landschappelijk park Kops Plateau wat Werelderfgoed is, inclusief aandacht voor duurzaamheid, natuurinclusiviteit en ecologie. In 2025 krijgt dit ontwerp een vervolg, waarvoor samenwerking met de wijk gezocht wordt. De doorontwikkeling van de samenwerking tussen wetenschap en maatschappij vertaalt zich in 2025 in de oprichting van een Nationaal Kenniscentrum Romeinse Limes (werktitel) te vestigen in Nijmegen, zodat de verhalen die onderzoek naar de Romeinse tijd genereert, ook daadwerkelijk bij een groot publiek terecht kunnen komen.

• Op weg naar 80 jaar vrijheid WO2

Participatief herdenken en betekenisvol beleven, samen met verschillende doelgroepen en door middel van innovatieve activiteiten en samenwerking is de rode draad voor de invulling van het programma van 80 jaar Vrijheid. Dit geldt voor de activiteiten in 2024 én 2025.
In de eerste helft van 2025 herdenken we in het Rijk van Nijmegen 80 jaar Operatie Veritable; het Rijnland Offensief en sluiten we aan op de landelijke viering van 80 jaar Vrijheid. Ook in deze maanden zijn er mooie activiteiten, waaronder een bijzondere herdenking op 4 mei, een vrijheidsconcert op 5 mei en het kinderbevrijdingsfestival. We brengen de Vrijheidskrant uit en een beeldend en een interactief magazine voor kinderen over het laatste oorlogsjaar. Onze activiteiten zijn gericht op inwoners van Nijmegen, onze Duitse buurgemeenten, geïnteresseerden uit Rijk van Nijmegen, provincie Gelderland en Nederland. Onze herdenkingen trekken ook internationale gasten.
‘80 jaar Vrijheid’ wordt in augustus 2025 afgesloten met een fotoproject door de stichting PION. Met dit project worden de verhalen uit de Tweede Wereldoorlog van diverse families in Azië vastgelegd en gedocumenteerd. Daarmee sluiten we een periode van indrukwekkende herdenkingen en evenementen af. In de daar op volgende periode kijken we hoe we met eigen middelen de verhalen van de Tweede Wereldoorlog onder de aandacht kunnen blijven brengen. Participatief herdenken, betekenisvol beleven en zichtbaar en beleefbaar maken blijven de pijlers van programma Vrijheid.

• We voeren de 'Hotspotmethode' uit

In 2022 hebben we de hotspotmethode ingevoerd. Daardoor kunnen (periodiek) belangrijke brede maatschappelijke thema’s die lokaal spelen als hotspot worden aangewezen. De overheidsinformatie binnen een dergelijk thema wordt daardoor permanent bewaard en kan worden aangevuld met (delen van) particuliere archieven. In 2025 zal hieraan opnieuw uitvoering worden gegeven door een lijst met hotspots door het college te laten vast te stellen.

• We onderzoeken invloed digitale transformatie op publieksbereik van het RAN

Door de digitale transformatie zien we de veranderende vraag van de burgers en overheden ten aanzien van het archief. Reguliere vragen komen steeds meer digitaal binnen en er zijn meer (sociaal media) kanalen om de burger te bereiken. We ontwikkelen middelen om hier adequaat op in te spelen. De verdere uitbouw van onze LinkedIn pagina en Podcast zijn hier voorbeelden van. Daarnaast gaan we onderzoeken of we onze digitale studiezaal gebruikersvriendelijker kunnen maken en beter kunnen laten aansluiten bij de behoeften van onze gebruikers.